Audio

Text

Psst! Niet zo`n lawaai! We moeten voorzichtig zijn! Hier in het drielandenpunt tussen Osnabrück, Münster en het graafschap Ravensberg zijn de nakomelingen van gedeserteerde soldaten uit de 30-jarige oorlog op weg, de „Unkemänner“, zoals ze genoemd worden! Het zijn vrezelijke kerels, zeg ik je! Ze wonen hier in deze onherbergzame omgeving, waar nauwelijks fatsoenlijke mensen kunnen leven met het werk van hun handen. Je kunt hier geen gewassen verbouwen. noch vee fokken, want het landschap bestaat uit niets anders dan zandduinen of ongezond moeras. Het is dus duidelijk waar deze „Unkemänner“ van leven, beter gezegd moeten leven! Ze verrijken zich met andermans goederen en bezittingen, smokkelen goederen en helen gestolen goederen over de nabije grenzen. En wanneer de arm van de wet hen wil grijpen, omdat ze te ver gaan, trekken ze zich terug in hun schuilplaatsen in de wildernis, waar niemand het beter weet dan zij! Onder geen enkele omstandigheid mag men in hun armen lopen! Ik denk met afschuw aan de arme gebroeders Wegmann. In 1750 waren de dappere boeren op weg waren van de markt in Dissen terug naar hun boerderij in Versmold. In de wildernis kwamen ze een bende schurken tegen, en laat me je vertellen, er werd niet lang geaarzeld! Deze schurken slachtten hen genadeloos af. En niemand hoorde hun geschreeuw in de wildernis..."

Of de legendarische Unkemänner echt hebben bestaan, weet niemand nu nog zeker. Maar het is zeker dat niet elke grensbewoner in dit gebied de douane al te serieus nam. Sinds de 18e eeuw behoorde de regio Osnabrück tot Hannover, terwijl alles ten zuiden daarvan in de loop van de tijd Pruisisch werd. Welsprekende sporen van deze grensafbakening zijn de grensstenen uit de eerste helft van de 19e eeuw, die vaak in de regio te vinden zijn. Ze dragen regelmatig de letters "H" voor Hannover en "P" voor Pruisen. De volkstaal aan de Hannoveriaanse kant maakte er "Hebberig Pruisen" van of ook wel "Prachtig (Land) Hannover ". Als je bij de ene of de andere steen de indruk hebt, dat sommige letters verdraaid zijn of op een vreemde manier geschreven, dan kunt u gelijk hebben, want de arbeiders die de inscripties kerfden, konden niet allemaal lezen en schrijven.