Audio

Text

A: Oh jee, daar staan weer de grenswachters!
B: Ja, wat dacht je? De Pruisen kunnen je zout vanuit de verte ruiken!
A: Dan moet ik me maar weer door de bosjes worstelen! Ik weet ook waar!
B: Maar zorg ervoor dat ze je niet te pakken krijgen. Ik heb gehoord dat de
Pruisen verdomme goed kunnen schieten!

Je zult het niet geloven, maar hier in het grensgebied tussen Pruisen en Hannover was er zwart zout te vinden! Maar niet omdat het plaatselijke zout onsmakelijk was, nee, integendeel! Dit zout was zwart omdat het gesmokkeld werd!
Sinds de 18e eeuw werd uit een zoutige bron in Rothenfelde een uitstekend tafelzout gekookt. Van hieruit werd dit via de zogenaamde "zoutwegen" naar alle richtingen verkocht.De straatnaam "Alte Salzstr." (Oude Zoutweg) wordt ook nu nog in het dorp gebruikt om aan aan deze verbinding te herinneren.

In de 19e eeuw behoorde Rothenfelde tot het koninkrijk Hannover, wat de zaken delicaat maakte. Want in het naburige Münsterland, dat zelf tot Pruisen behoorde, bestond een staatsmonopolie op zout, waardoor het zout relatief slecht en vooral duur was. Welnu, het goede en goedkope zout in de directe omgeving van Hannover was natuurlijk verleidelijk om te smokkelen. Dus probeerden keer op keer illegale grensoverschrijders de grens over te steken, zwaar bepakt, vooral met ongeoorloofd zout, d.w.z. "zwart" zout. Maar dit werd geenszins als een onbeduidend vergrijp beschouwd: integendeel, de Pruisische douane deed er alles aan om een einde te maken aan wat zij beschouwden als illegale activiteit. De douaniers ontdekten al snel waar de belangrijkste routes van de smokkelaars te vinden waren, en zij lagen er op de loer. Maar wanneer de smokkelaars werden opgepakt, begonnen vaak de echte problemen, omdat de gevangenen meestal geen onschuldige lamzakken waren , maar ze waren heel professioneel in wat ze deden.
Het was geen toeval dat de douaniers bevoegd waren om vuurwapens te gebruiken. Het is bekend dat smokkelaars in het grensgebied regelmatig zwaar gewond en zelfs gedood werden. Hetzelfde moet, met een zekere beperking, voor de douanebeambten hebben gegolden. Bijzonder welsprekend zijn de verslagen waarin wordt gezegd dat smokkelaars werden gedood in een handgemeen door bajonetwonden van zwaarbewapende douanebeambten.De hele zaak was geen grap, en wel voor niemand die erbij betrokken was!
Toen het Koninkrijk Hannover in 1866 ten onder ging in de oorlog tegen Pruisen en aan de overwinnaar werd toegekend, was er plotseling geen lokale grens meer - wat betekende dat de aantrekkingskracht van smokkel was voorgoed verleden tijd- voor alle.
En het zout uit Rothenfelde? De zoutfabriek werd in 1969 stilgelegd, maar gebleven zijn de twee historische gradeertorens, die ook vandaag nog een heilzame werking hebben op de luchtwegen als gigantische inhalatoren in de open lucht met hun aërosolen.