Audio

Text

Het mooie stadje Sassenberg heeft zeker van beide kanten. Aan de ene kant lijkt het eerder aan de rand te liggen, want slechts een paar honderd meter hiervandaan, in de richting van Versmold, loopt de oude grens die vroeger de Koninkrijken Hannover en Pruisen scheidde. In die tijd hadden grensgangers het niet gemakkelijk vooral als je iets bij je had dat aan de douane aan te geven was. In dit opzicht was Versmold zo dichtbij en toch aan die andere kant zo ver weg. Het feit dat de lokale bevolking aan beide zijden van de de grens de douaniers probeerden op te lichten, is daarom alleen maar begrijpelijk en vaak overgeleverd. In het nabijgelegen Milte stond zelfs een kerktoren die het "zoutvat" werd genoemd, omdat het gesmokkelde zout regelmatig werd verborgen voor de douane. Er zijn ook verhalen over de sinistere "Unkemännern", outlaws die zich in de wildernis van het grensgebied verschuilden. Ja, en aan die andere kant, Sassenberg lag een tijd in het centrum, want het stadje werd de residentie van de prins-bisschoppen van Münster in de 17e eeuw. Enkele van de gebouwen van het stadje dateren nog uit deze tijd, b.v. de laatgotische kerk St. Johannes de Evangelist uit 1670.
De kruising van beide aspecten is nu te vinden in het "Alte Zollhaus", een oud Sassenbergs burgerhuis, dat uit het begin van de 18e eeuw dateert, d.w.z. uit de tijd dat de bisschoppen hier regeerden. In tegenstelling tot de naam van het huis was het echter nooit gebruikelijk om echte "douane" in dit huis te verheffen. Toen men begon in dit huis geld van reizigers te innen, was de oude grens al verdwenen, want Pruisen had Hannover gewoon in de oorlog van 1866 verslaan. De bron van inkomsten was anders: In de 19e eeuw werden verharde wegen over land aangelegd, een echte zegen voor alle reizigers en kooplieden, want eindelijk konden ze erop vertrouwen dat de wegen ´s zomers en ´swinters ongehinderd begaanbaar waren. Het enige lastige was, dat deze prachtige nieuwe wegen, ook „Chausseen“ genoemd, niet gratis waren. Je moest een gebruiksvergoeding, een soort tol betalen. En dat is precies wat er gebeurde in het „Alte Zollhaus“ (Oude Douane). De oude grens tussen Hannover en Pruisen beleefde na de Tweede Wereldoorlog een renaissance. Maar tegenwoordig speelt zij echter geen scheidende rol meer, want zij vormt alleen nog de grens tussen Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen.