Ruiter: In het jaar van de Heer 1648, op 25 oktober, is het eindelijk zo ver!
Hoe lang hebben we op dit moment gewacht! We hadden de hoop al bijna opgegeven. Maar het is toch echt waar! Na 30 jaar oorlog is er eindelijk vrede! Het werd net omgeroepen hier, bij het gemeentehuis van Osnabrück, waar binnen in de zalen lange onderhandelingen hebben plaats gevonden met afgezanten uit de hele wereld.
Zeven lange jaren geleden, in het 24e jaar van deze lange verwoestende oorlog, het slachten, de moord, en het plunderen, kwamen de uitgeputte oorlogspartijen eindelijk tot bedaren, en besloten zij om een vredescongres te houden in Osnabrück en Münster. Deze beide steden hadden weinig schade opgelopen tijdens de oorlog, en men zag hen in staat om zowel de lasten van het congres te dragen, als ook een goede gastheer te zijn. Bovendien liggen ze dicht bij elkaar, waarbij de ene stad in het katholieke gebied ligt, en de andere in het evangelisch-protestante.
Vijf jaar geleden volgde de eerste stap, waarbij de keizerlijke hofraad Krane verklaarde dat de beide steden neutraal gebied waren en alle afgezanten een vrijgeleide gaf om het congres zeker te kunnen bezoeken.
De echte onderhandelingen begonnen drie jaar geleden. En dat dat moeilijk was, wil ik best toegeven: in Münster spraken de afgezanten van de keizer en het rijk met de Fransen, de Spanjaarden en de Nederlanders. Ook de Zwitsers namen deel, aangezien zij hun onafhankelijkheid van het rijk graag op papier bevestigd zagen. In Osnabrück onderhandelde het rijk met de Zweden, de Duitse rijksstanden, vorsten en steden, met de keizer over de constitutie van het rijk en over de vrede met de geloofsgemeenschappen. En tussen alles bestond een samenhang. De situatie vertoonde veel overeenkomsten met de tijd van Alexander de Grote, die op zijn oorlogstocht door Klein Azië op de onoplosbare knoop van koning Gordios stootte. Het zorgde voor vertwijfeling: niemand wist hoe hij de knoop moest oplossen. En de tijd drong: de oorlog ging gewoon verder, zonder wapenstilstand of genade. Maar, net zoals toentertijd bij Alexander, kon men de knoop verslaan! En nu is hij er: de vrede van Westfalen. Hier, bij het gemeentehuis van Osnabrück, werd hij verkondigd, en geeft Duitsland en Europa nieuwe orde.
Eindelijk kunnen de postruiters die boodschap verkondigen, waar iedereen, van adel tot de boeren, en van priester tot kruidenier, zo naar snakte: ik breng goed nieuws, ik breng een nieuwe tijd die vrede heet, de vrede is uitgesproken, voorbij is al het leed!