Audio

Text

Oostfreesland is mehr of minner van Minskenhad förmt worden un dat up twee Aarden, in de Arbeid van Generationen insteken deit. Dat hett de Minsken dotieds alls overlangt. Up de een Sied is dat de Diekboo, de siet Jahrhunnerten dat Land vör de vergrellt See bewahren deit, up de anner Sied is dat dat Kultiveren van dat Moor. Dat Ehepaar Erfeling höörde to de Moorkolonisten, de uns de Fehnlandskuppen van vandaag achterlaten hebben.
In ’t 18. un an Anfang van dat 19. Jahrhunnert weer Nood un Elend in dat Land gang un geve. De van fröher bekennt Förm van Buurkeree kunn de Landbewohners haast nich satt kriegen. Vööl Minsken versöchden ut disse Unsekerheid uttonaihen. Enig söchden hör Glück in de Stadt, annern dreev dat över dat grote Water na Amerika. Weer annern nohmen en Middelweg un hüürden en Stück Land, dat avers toeerst oorbaar maakt worden muss. Un dat bedüdde eerstmaal Moorkultiveren. Man dat weer egentlich en over de Maten groot Upgaav. Toeerst muss dat Moor dröögleggt worden. Daarto muss man Sloten trecken. Daarbi weer elke Spaastick swaar as Bleei, wieldat dat Moor mit Water vullsogen weer. Weer dat Dröögleggen ennelk daan, kunn de Törfgrund nich glieks bebaut worden. Um de Felden to düngen, wurr de Heid up dat Moor ofbrannt. Achterna wurr Bookweit anbaut, noch kien Koorn, avers doch immer wat to eten. Eerst Jahren later leet sük up disse Grund schier Koorn anbauen.
Hinrich Christoph Cords Erfeling stammde van Anfang an ut Kachtenhusen, en Dörp tüsken Bielefeld un Detmold. Van daar truck hum dat in dat Jahr 1788 na Moormerland. Avers Büschersfehn, waar sien Stück leeg, harr kien Weg un ok kien Tree, un butendeem lagg dat Fehn ok nich an en Kanaal, de bruukt wurr, um de Törf to ’n Verkoop oftofahren. Van daarher gullen de Büschersfehntjers unner de Fehnlüü as luusarm, un dat sull al wat heten! Doch sien Froo Mareke Christians Vogt schenkde hum in de nakomende Jahren fiev Kinner. Um 1800 harr dat Paar düchtig Glück, wieldat se na Jheringsfehn siedeln kunnen, waar se ok nochmaal dree Kinner kregen hebben. Wenn man de Levensbedingungen van disse Lüü bedenken deit, verdeent hör Levensmood un ok hör Levensleistung allergrootste Respekt!
24 Jahr later harr de Familie dat ennelk schiert. Se bruukden nich mehr in en scheev, zoggerg Törfkaat wohnen, man kunnen sük en Huus ut Backsteen bauen, butendeem mit Schüür un Stall. Heel vööl hett de Huusheer avers sülvst nich mehr daarvan hatt. 1827 is Hinrich Christoph Cords Erfeling in ’t Oller van 62 Jahr na en Leven mit en Bült Arbeid doodbleven. Sien Wedefroo wees sük avers wiederhen as ieverg un fix. Se köffde tosamen mit hör Söhn en lüttje Schipp, mit de se sülvst Törf un anner Waren transporteren kunnen. Mareke hett hör Keerl noch um 14 Jahr överleevt. 78 Jahr old is se worden, unner de Vörutsetten dotieds en würkelk besünner Oller.