Audio

Text

Swart, Root, Gold! Dat sünd de Farven, ünner de wi tosamenkamen wullt! Einigkeit un Recht un Freiheit, dat is, wat wi fordert! Nu schall endlich en Enn ween mit de olen Zöpp un mit de fürstlich Bevormunnen! Als Börgers wullt wi nu ok mitmaken! Un wi wullt endlich weg van disse gräsig Lüttstaatere, de us blots eng maken deit! En enig Düütschet Riek, dat schull’t ween! Of in Berlin, Wien, Dresden oder Hannover, överall mööt de Fürsten nu nageven, wieldat dat Volk nu sien Stärkde wiesen deit! So ok bi us! So ok bi us!

So as överall in Düütschland weer dat Begeistern för de Revolutschoon van’t Jahr 1848 in Varel groot. Neeischierig un Opmerksam hett man sik dat Doon in de anner düütschen Staaten ankeken. Un ok de parlamentarisch Prozess, de mit de Nationalversammeln in Frankfurt in de Gangen sett wurrn is, hett man verfolgt. Man de konkreten Afsichten, wat enkelden Lüüd van de Revolutschoon sik verspraken, weern heel verscheden.
Dör de Haven is in Varel en Textil- un Eisenindustrie upkamen. Dor is denn en grote Arbeiterschop bi rutkamen. Un de wullen beter Levensümstände hebben. Up de anner Siet weern de Ünnernehmers. De hebbt sik as Gefangene van de Ollborgsche Verwalten un van de reichsgraflich Administration in Varel ankeken. Un denn weern dor noch de Buern, de up en Kant mit de Missernten van de verleden Jahrn to doon harrn. Man up anner Kant ok endlich de höfischen Afgaven losweern wullen, de se noch jümmers an de Grafen Bentinck as Feudalheern schulldig weern. Dorto ok noch dat Börgerdom ut de Stadt, wat en beter lopende kommunal Stadtverwalten hebben wull. Man all tosamen wullen se en parlamentarisch Verfaten. Un dat in’t Groothertogdom Ollnborg as ok in en nee upkamen Düütschet Riek.
An’n 6. Märzmaand 1848 hebbt Vertreders van’n Karkspeelutschuss in Varel en Audienzu bi’n Groothertog in Ollnborg kregen. Se hebbt em de Wunsch vördragen, dat se en Verfaten hebben wullt. Un hebbt ok de Bitt an em richt, dat he sik för dat Ümsetten van en gesamtdüütsch Parlament langmaken schall. Toeerst weer de Groothertog noch fründlich, man torüchholln. Man de Vareler weern man langen nich de enzig, de mit Ingaven an de Regeern ween. Dor hett de Groothertog in sik rinlustert un geev an’n 11. Märzmaand bekannt, dat he en freiheitlich Verfaten utklamüstern wull. Dorto schull dat denn Wahlen geven to en Landdag wo de Kompetenzen för dat Gesett liggen schullt. So hett dat Nageven van’n Groothertog in Ollnborg to en sachten Verloop van de Märzrevolutschoon bidragen. Ohn Bitterween un Kämp up de Barrikaden. Un as in’t tokamen Jahr de Militärs ut Preußen un Österriek de Revolutschoon to en Enn bracht hebbt, bleev de Verfaten in’t Groothertogdom to’n gröttsten Deel in Kraft. Van’n demokraatschen Verhoolt weer Ollnborg man liekers noch wiet af. Tomal dat ok noch in Tokunft ein Wahlrecht mit dree Klassen geev. Unmööglich weer dat Elend dormit to Enn. Man so en lütt Fortschritt weer dat denn doch al.
Ok de olen Regeln wat de Grafen Bentinck angung wurrn in’t Jahr 1854 afwickelt. Wegen de jahrlang Striet un Arger in de Familie wat dat Arvdeel angung, hebbt se woll all insehen, dat dat beter is, van de Rechte up de Herrschop aftolaten. So hebbt se sik utbetahlen laten un de Erlös ünner’nanner deelt. So is de Padd free wurrn to en kommunalen Selbstverwalten.