Audio

Text

Dor hett woll manch een van de honorg Herren achter de dicht totrucken Gardien bevert, as de Suldaten mit ehr root Fahn dör Varel marscheert sünd. Revolutschoon!
De Krieg weer verloren, de Matrosen in Kiel un Wilhelmshaven wullen sik nich för dat verkehrt Ehrgeföhl van ehr Admiralität an’t Enn ok noch up de Slachtbank föhren laten.
Se hebbt enfach de de Befehlen verseggt un se hebbt dormit gootdahn! Denn dat wurr Tiet för de Freden! Wo lang hebbt wi al Smacht hatt un jedeen Dag bevert, dat dor en Breef ankeem, de us seggt dat us Ehemann, Broder, Söhn för Kaiser un Vaterland fullen is! Dor is dat nu vörbi mit! Endlich!
Wenn ik so dorher snacken do, kiekt mi de Herren ganz verdattert an. Of mi so wat överhaupt tostahn würr, mi as zaart, unverstännig Frominsch? Un of mi dat tosteiht! Wi Fraulüüd strieden al so langen dorför, dat us ok wat van de Bildung tohören deit. Ja, ok wat de politische Bildung angeiht. De eenzig, de dat verstahn harrn, weern de Sozialdemokraten. De hebbt al vör Jahrn dat Wahlrecht för Fraulüüd in’t Groothertogdom Ollnborg infordert. Un nu, wo dat kien Kaiser mehr gifft un ok de Groothertog sien Hoot nehm müss un wo dat ok in Ollnborg un Varel en Arbeiter- un Suldatenraat gifft, dor schallen sik woll ok de Tiet ännern. De Raat van de Volksbeupdragten in Berlin ünner Friedrich Ebert will Wahlen för en Nationalversammeln utschrieben, de en Verfaten utklamüstert. Un nu överleggt mal, well nu ok dat eerst Mal wählen dröff: Jawoll, wi Fraulüüd! Un nich blots dat. Wi dröfft nu ok sülvst wählt weern! Ik segg blots: Mien Stimm hebbt se!

Wieldat in’n Oktobermaand 1918 de Oberste Heeresleiten al en Wapenstillstand hebben wull, hett de Admiralität anorrnt, dat de Kriegsflotte noch to en letzt Scheteree up See utlopen schull. Man de Matrosen wull nich ohn Sinn un Verstand in’n Doot gahn. De Matrosen van de Flott, de vör Wilhelmshaven legg, hebbt de Befehl verseggt. Un in Kiel hebbt sik de Suldaten mit de Arbeiters tosamendaan, dat se de Macht in de Stadt övernehmen kunnen. Van dor ut rullde de Revolutschoon över ganz Düütschland henweg. De Raat van de Arbeiters un Suldaten hebbt för’t Eerste de Macht ok in Varel övernahmen. Hier hebbt sik an’n 6. Novembermaand de Suldaten van de 15. Seewehrafdelen mit de Upständlers in Wilhelmshaven tosamendaan. An’n 9. Novembermaand hett de Revolutschoon ok Berlin to faten kregen. Kaiser Wilhelm II müss afdanken. Philipp Scheidemann van de SPD hett de Düütsche Republik utropen un en Raat van de Volksbeupdragten mit sienen Vörsitter Friedrich Ebert hett de Regierungsgewalt övernahmen. An’n 1. Novembermaand hett ok de Groothertog Friedrich August afdank un för en kört Tiet is de „Republik Oldenburg-Ostfriesland“ utropen wurrn.
De SPD hett up en parlamentarisch Demokratie henwarkt un hett ok dat aktive as ok dat passive Wahlrecht för Fraulüüd inföhrt. Man dor wurrn nich veel Fraulüüd upstellt un ok wählt. Tominnst de eerst Frau, de in’n Düütschen Reichsdag seten heet, weer Marie Behnke un keem ut Dangastermoor, de Gemeen Varel-Land.