Audio

Text

Prachtige, hoge Bööm, sattgrön Rasen, fein Blöömen, dat Glittern van de Sünn up dat Water van lüttje Deeps un Sloten – dat allens finnen de Ollnbörgers in hör Slottgoorn, längst an de Garten-Straat un glieks näben de Lamberti-Kark un dat Staatstheoter. Dat is warrafftig een lütt Paradies von 16 ha midden in de Stadt.
Peter Friedrich Ludwig, de goode Regent van dat Herzogtum Ollnborg (1755 – 1829), hett nich blots sien Residenzstadt domols heel modern in d´ Stil van de Klassizismus utboot, nee, he hett ok een hertogliken Park anleggt, de sien Natur- un Kunstsinn jüst so wiesen sull, as ok sien Macht as „lüttje“ Lannesherr. Grond un Bodd weer noch genog dor, in de Stadt un ümto. De Stadt fung jüst eerst an, öwer ehr Grenzen ut dat Middelöller ruut to wassen. De oole Stadtmür un veele Watersloten, de johrhunnertelaang malle Fiende van de Stadtbörger wechhollen kunnen, weren ok noch to seen. De Wall üm de Stadt wurr eenfach in een Promenade ümboot un de neeje Slottgoorn mit ankarrt Eer hochleggt, so dat he un dat Slott nahst dorbi bi Hochwater dröög bläben. So kunn hier dat hochmodern Konzept van een „Englischer Landschaftsgarten“ inföhrt worrn. Dat wiete Land ümto wurr dorbi inbetrucken. Dorto passt dat ok, dat de Natur nich meer „domestiziert“ wurr, so as dat noch in de Barock-Tiet mit geometrisch, streng tosnäden Buchsboomhecken un Rabatten begäng weer. De Goorn sull nu de „Symbiose“ van Natur un minschlich Willen - up de een Siet – un eenfach Bliedskup an Natur un Flora – up de anner Siet – utdrücken. För disse Goorn-Ästhetik wurrn besünners Dörkiekers - „Blickachsen“ – anleggt: to ´n Deel mit Boom-Gruppen un to ´n Deel mit genau verplont Dörkiekers up de Pavillon un up dat Slott in ´n Achtergrund upto. Up de anner Siet wull de Hertog un sien Goorn-Architekten ok keeneen Firlefanz mit Phantasie-Ecken or Pavillons hebben: Keen lüttje Tempelchen, keen künstlich Ruinen ut de Antike or so! Wichtig is in dat Zentrum van de Goorn obers de Wirtschafts-Hoff mit Köken-Goorn, Obst-Goorn un sogor een Stall för lüttje Veeh. Un dat gifft dat vandag noch, obers keen Veeh meer dorin. Dat is also typisch för Ollnborg, disse betrekken up Land un Lü ümto. Nich blots Ästhetik und Freetiet stunn in ´n Middelpunkt, nee, ok för de Hof-Sellskup in dat Slott üm de Eck sull wat dorbi ruutsuurn. Ok de junge Wetenskap van de Botanik hett PFL nich vergäten: he hett ok noch een besünnern Glashuus för exotisch Planten ut alle Welt inrichten laten. Ok dat gifft dat vandag noch.
Mit de Tied wurr de Slottgoorn noch düchtig verännert. He wurr noch vergröttert un ümboot. De Grundplon bleef obers bestahn: Englischer Garten. För de Minschen weer besünners bedütsom, dat ok dat Volk un nich blots de Hof-Sellskup un Hof-Beamte hier spazeeren düürn. Lange Tiet geev dat obers de Vörschrift, dat elkeen blots mit gode Kledage dör de Slottgoorn bummeln sull; dat gull sogor noch bit in de 50ger Johrn van dat leste Johrhunnert, as de Groothertog tja gor nix meer to seggen harr. Wenn dat vandag nich meer gellen deiht, denn is dat obers keen Teeken van Minnachtigheet. All Ollnborger sünd vandag in Leevde för ehrn Slottgoorn! Sogor in Jeans or mit korte Büx!
Noch meer Informationen to uns Slottgoorn gifft dat ünner: www.schlossgarten-ol.de un ok noch bi de feine Siet van de Schölers van dat Herbartgymnasium: www.schlossgarten-oldenburg.de