Audio

Text

De Bartholomäuskark in Golzwarden is dat Woahrteken von de freeschke Freeheit anne Unnerwerser. Mittenmang dat Karkspill Golzwarden is se 1263 boot wurrn, ne lüttje Kark ut Backsteen  mit´n Wehrturm dorbi und Grabens und Dieken umto und dat allns op ne lüttje Warft. Dor kunn´n sik de Lüe denn vor Angriepers verkrupen oder sik vört Hochwater woarhn.Ok vandagen kann´n noch sehn dat de Kark un de Karkhoo meist veer Meter övern Meeresspeegel liggt.

Woahrn mussen sik de Lüe fakener denn to de Tied weer  hier bannig wat los. De Ollnborger wulln de Unnerwerser för sik, de Bremer wulln dat Seggen hebben över de Werser bit an´t Meer und de Freesen wull´n nich mit de een und nich mit de annern to doon hebben. Am Enn hebbt denn de Ollborger 1514 wunn un erstmal de Anlagen rund um de Kark paltt moakt. Ut de Reste hebbt se denn denn Glockenturm boot. De steiht ´n beten scheef und gediegen dor aber de Bolüe meenen dat muss so ween dormit he nich öberkopp geiht.

De Glocken in dissen Turm sind ok ut verschieden Teiden. De öllste stammt von 1440 und stammt woll ut Edewecht. Woahrschienlich hebbt Söldners de dor mitgahn laten und an de denn över Land trucken hebtt de Golzwarder ehr de för billigt Geld afkofft. De anner Glock weer  beten twei is denn woll 1751 neet goten wurrn. Mit ehr Bimmeln schall se de Lüe for Füer, Krieg, Water und Plagen bewoahrn, so steiht dat dor upschreben.

Ok binnen in gifft dat allerhand to bekieken. Dor is to´n Bispill ok so´ne Empore, de rieken Buern kunn´n dor baben sittn und de annern mussen unnen stahn. So weer dat domals.

Dat beste is over de Orgel, eene von den berühmten Orgelboer Arp Schnitger de hier ut Golzwarden stammde. Mit de Joahrn hebbt se dor al veel an rumflickt, man dor sind ok noch veele Deele so as Arp Schnitger de vör´n poar hunnert Joahr sülms boaht hett.