Ruiter: Het is niet meer ver, en dan ben ik er! Wees gegroet, mijn Lengerich! Want jij hebt mij al een aantal ritten als bode bespaard!
Sinds 1644 kwamen de verschillende delegaties van de oorlogspartijen naar Münster en Osnabrück. Een voordeel hiervan was dat sommige partijen elkaar konden ontlopen. Daarnaast was dit ook een goede manier om problemen met het protocol te voorkomen. Menig keer heb ik al gehoord dat men ontmoetingen plande, die dan toch weer uit- of afgesteld werden, omdat men het er niet overeen kon komen over wie de ander zou ontvangen of met hoe veel paarden men mocht komen. Dit zijn namelijk allemaal indicaties voor de rang en de status van de gedelegeerden.
Het nadeel van twee congresplaatsen is dat men continue op de hoogte moet blijven over de stand van zaken in de andere congresstad. Men vond het dan ook praktisch om elkaar af en toe in het midden te ontmoeten. Er komen meerdere plaatsen in aanmerking, maar Lengerich kreeg de voorkeur als „Locum Tertium“, dat wil zeggen derde ontmoetingsplaats. Door de goede straat is Lengerich prima bereikbaar en daarnaast zijn er ook genoeg vertrekken om de welvarende mensen op een gepaste manier onder te brengen, aangezien Lengerich bijna geen schade opgelopen had tijdens de oorlog.
In 1644 ontmoetten afgezanten van de keizer en zijn Spaanse bondgenoten elkaar hier.
Vanaf mei 1645 onderhandelde men ook echt in Lengerich. Toen was eerst nog niet duidelijk, wie van de Duitse kant zou deelnemen aan het vredescongres. Als je met de toestanden uit de oorlog rekening ging houden, zouden namelijk alle Duitse landsheren en vrije steden mee moeten onderhandelen, omdat iedereen het met elkaar op de vuist had genomen. De keizer was echter niet over zo’n plan te spreken, aangezien hij zichzelf nog steeds als de enige vertegenwoordiger van het rijk zag.
In Juli 1645 werd er een conferentie in Lengerich gehouden met de twee afgezanten van de keizer en vier keurvorsten als vertegenwoordigers van de rijksstanden. Het resultaat van deze gesprekken, het Lengericher Conclusum, sprak de aanbeveling uit naar de keizer om alle rijksstanden naar het congres uit te nodigen, zodat ze besluiten van het congres voor iedereen bindend zouden zijn. De keizer was echter niet gebonden aan een termijn, wat zorgde voor opwinding bij de Zweden, aangezien zij graag wilden dat hun Duitse bondgenoten onderdeel zouden uitmaken van de onderhandelingen. De keizer probeerde wat tijd te rekken, in de hoop dat hij zo door oorlogsgeluk een gunstiger uitgangspunt zou krijgen voor de onderhandelingen. Maar Zweden versterkte begin 1645 zijn positie, wat ervoor zorgde dat de keizer bij Alersheim een nieuwe nederlaag in koop moest nemen. Van uitstel kwam zodoende geen afstel en dus nodigde de keizer alle rijksstanden uit voor het vredescongres. Hiermee kon hij dan ook niet langer het volk alleen vertegenwoordigen.
Dat zal gevolgen hebben – voor het rijk, voor de vorsten, en ook voor de vrede, die nu binnenkort komen zal.

Fort paard!