Oldersum

De Haben van Oldersüm

Audio

Text

Oldersüm is, as de Name dat all verraden deiht, een leep olle Ortschupp! Kern van disse Ansiedeln was een Langwarf. Dat was een van Minskenhand opwurpen Hügel to´n Schutz tegen dat störmische Water van de Ems un de Nördsee. Dat olle Oldersüm mit siene Hoffplaatsen leeg tüschen de olle Kark in´n Nörden bit to de Hooftlingsborg in´n Söden. De lag tegen dat Gelänn van de Diedrich Warft an denn Haben. Överhaupts, dat Water! Oldersüm is liekes veerfach an´t Water baut. Dor is op de eene Siet de ünnere Lööp van de Ems. Dann is dor noch da Waterloop de „Olle Maar“ nömt word. Dardens givt dat noch dat „Rorichumer Deep“ wat bie den Haben dann in dat „Oldersümer Sieldeep“ münd!

An dat Sieldeep, dat hier an den Haben in de ünner Ems lopen deiht, harrn de Oldersümer all in´t Middelöller een Sieltor baut. Dorüm harr de Ort all froh en Haben de nich van Ebbe un Floot ofhängig was. Man, dör de Johrhunnerte leeg dat Siel an verscheeden Stellen. Bit in uns Tied wannerte dat bit wiet an de Ems un de Dieklinie ran. Vandaach it dat Butensieltor mit een Dörlaat van 14, 5 Meters so utleggt, dat dor ok breiere Scheepen dorföhrn köhnt. Dormit blifft de Warft bit vandaach good opstellt un kann arbeiden.

Scheepe baut word in Oldersüm all siet tominst veerhunnert Johren. Dat is Tradition in Oldersüm. Un so givt dat vandaach ok de Diedrich Warft. Sünd Se all mol op een van de ostfreesken Eilanden west? Wenher joh, dann erinnert se sick seker ok an de Scheepen, mit de Se dorhen kamen sünd. Dann is dat leep wahrschienlick, dat dat Schipp all mal in Oldersüm legen hett. Denn op de Diedrich Warft worden de Scheepen van de „Witte Inselflotte“ wedder klar makt. Un wor wie all bie dat Thema sünd: Oldersüm sülvst was över veele Johrhunnderte en Fährort. All to de Tied van de Hooftlinge gungen van hier ut de Fähren noh de annere Siete van de Ems röver. De ollste was de Fähre noh Hatzum in´t Rheiderland. Later kwamen dann noch de Fähren noh Jemgum un  Weener dorto un ok Verbinnen noh Emden un Leer. De Scheepfahrt in Oldersüm was nich blots op dat Meer utricht, ok dat ostfreeske Binnenland was mit dorbie. Van dor kwamen de schworen Waren ut de Ziegeleien, de Kalkbrennereien, de Brauereien un de Holthannel. De leegen wegen de infachere Transportwegen all an´t Water. Un in de Tied van de Moorkolonien kwam dor ok noch en riesige Bült van Törf dorto. Oldersüm un sien Haben: dat was över Johrhunnerte wech een Drehschiev tüschen de ostfreeske Binnenscheepfahrt un de Seefahrt in de groode, wiede Welt.