Oldenburg

Audio

Text

Up de Gertrudenkarkhoff, so seggt man, geiht een Spöök üm. Jed Nacht stiggt dree Nunnen un ehr Äbtissin up de uroolt Karkhoff ut ehr Gruft, um in de Gertrudenkapell to bäden. Un van de ool Lindenboom vör de Kapell seggt man, dat se up een besünner Aart un Wies plannt wurrn is: Een Magd, de to Unrecht för een Deveree anklagt wurrn is, is to’n Dode verurdeelt wurrn. Up’n Padd nach de Richtstäe hett se een dürr Tacken van de Grund holt un in de Eer steken. Dorbi hett se seggt, so wahr se unschullig is, so schall de Tack utslaan un to een Boom weern. Un so is dat kamen, dat de Unschuld van de Magd rutkamen is un de Tack is över de Jahrhunnerten to een groot Lindenboom ranwussen.
Of an disse Geschichten ok echt wat wohr an is? – Well weet dat? Tominnst is de Boom, de vandagen vör de Kapell steiht ok een Afleger van de uroolt Lindenboom, de dunntomals hier stahn hett.
Ofschonst se van Anfang an nicht to de Stadt höörte, sünnern wiet buten van de Stadtmüern stahn hett, is de Getrudenkapell de öllst Kark in Ollnborg, de noch stahn deit. Wohl in’t 13. Jahrhundert weer de Kapell toeerst einschiffig un ohn Toorn utleggt. De hillig Gertrude van Nivelles hett de Kapell de Naam geven. Se is een fromm Klosterfrau ut dat 7. Jahrhunnert ween, de al in ehr Levenstiet best bekannt för ehr Krankenpleeg ween is. So weer de Naam van de Kapell ok sotoseggen Programm, denn se weer ok een geistlich Stäe bi dat Siechenhus. Vandagen würr man seggen, se weer sowat as een Krankenhuskapell.
In’t 15. Jahrhunnert hett de Getrudenkapell mehr Bedüden kregen, denn se kreeg een Toorn, een Anbo an de Siet un ok een Anbo för de geistlichen Lüe. Besünner Tüügnissen ut de Tiet sind de Malereien an de Deck, de Christus as Richtersmann an jüngsten Dag un de Geschicht van de Gertrud wiesen. Dorto ward in lebennig Bilders dorvör wohrschaut, wo de Düvel de Minschen to dat Bös kriegen wull.
Ok as dat Spital in de Tiet van de Reformation uplöst wurrn is, bleev de Kapell bestahn. Denn de Ollnborger Landgemeen hebbt de Karkhoff wieter brukt, so as se dat jümmers daan hebbt. Ok för de Stadtollnborger bleev de Gertrudenkarkhoff van Bedüden, denn 1791 is de Lambertikarkhoff, as de öllst Karkhoff van de Stadt, upgeven wurrn. Man heet meent, dat to een repräsentativ Bild van een herzoglich Residenzstadt een Karkhoff dicht an’n Markt un in Naberschup to dat hochherrschaftlich Schlott nich mehr recht passen wull. De Platz ward nu van de levend Lüe bruckt. So sind denn vele Graffstäen ut de Binnenstadt hierher kamen. In de tokamen Jahrn is de Gertrudenkarkhoff to een ganz besünner Ollnborger Nekrople mit veel Graffstäen van bekannt un nich so bekannt Ollnborger Börgerslüe. Een besünner Weertstück is woll dat herrschaftlich Mausoleum, dat siet 1790 de Grafflegg van de ollnborger Herzogsfamilie is.